အေမရိကန္-ျမန္မာ နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ျပႆနာ

ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ အာဏာရွင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္း က သူ႔ရဲ ႔ အႀကံေပးလို႔ယူဆၾကတဲ့ ဦးေလးျဖစ္သူကို ရာထူးကဖယ္ရွားၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္က ကြပ္မ်က္လိုက္တဲ့သတင္းကို ကမာၻ႔စာနယ္ဇင္းႀကီးေတြမွာ အထူးေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားသတင္းကို အေမရိကန္မွာ အထူးစိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တုိဘာလကုန္ပိုင္းက ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ Heritage Foundation ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားဆက္ဆံေရးကို ရွင္းလင္းစြာသိဖုိ႔လိုေၾကာင္း ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ ဝါရင့္အရာထမ္းေဟာင္း Keith Luse က အိုဘားမားအစိုးရကို တုိက္တြန္းထားပါတယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၃) ႏွစ္အတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယားပါဝင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့စီမံကိန္းအားလံုးရဲ ႔ စာရင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယားဆီက ရယူထားတဲ့ စစ္လက္နက္ပစၥည္းစာရင္းအျပည့္အစံု၊ ဒံုးလက္နက္နဲ႔ အဏုျမဴစီမံကိန္းမွာပါဝင္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားကုမၼဏီစာရင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ပစၥည္းတင္သြင္းရာမွာ တရုတ္ပါဝင္တဲ့အခန္းက႑ စတာေတြကို အေမရိကန္အစိုးရ သိသင့္တယ္လို႔ Keith Luse က ဆုိပါတယ္။ အျခားပညာရွင္ေတြကလည္း ဒီအဆုိကို ဝိုင္းဝန္းေထာက္ခံၾကပါတယ္။ ျမန္မာကိုျပန္လည္ဆက္ဆံတဲ့အေၾကာင္းရင္းထဲမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားကိစၥပါဝင္တယ္လို႔ ယူဆသူလည္းရွိပါတယ္။

ဗမာစစ္အုပ္စုက (၁၅) ႏွစ္ေလာက္ လွ်ဳိ ႔ဝွက္စြာ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္လာခဲ့တဲ့ ျမန္မာ-ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္သြယ္မႈအားလံုးကို အတိအလင္းေၾကညာဖို႔ ေတာင္းဆုိတာဟာ မျဖစ္ႏုိင္တာကို လုပ္ခိုင္းတဲ့သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း ဗမာစစ္တပ္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္သြယ္မႈရွိေနတာကို အေမရိကန္အစိုးရသိတာေၾကာင့္ ကကထုတ္ (ေခၚ) ကာကြယ္ေရးပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈညႊန္ၾကားေရးမွဴးရံုးရဲ ႔ အႀကီးအကဲ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးကို ဇူလိုင္လဆန္းပိုင္းက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔အေရးယူလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အဆက္ျဖတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကို ဒဏ္ခတ္ဖို႔ မရည္ရြယ္ဘူးလုိ႔လည္း အေမရိကန္အစိုးရက ေၾကညာပါတယ္။ အစိုးရကို အေရးမယူဘဲ လက္ေအာက္ခံအမႈထမ္းတဦးကိုသာ ကြက္ၿပီးအေရးယူတာဟာ ေဝဖန္ရႈတ္ခ်စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌး တေယာက္တည္းလုပ္တာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အခုလို အမည္ထုတ္ေဖာ္ၿပီး အေရးယူတာဟာ ယုတိၱမရွိဘူးဆုိတာကို အိုဘားမားအစိုးရကလည္း နားလည္းသေဘာေပါက္မွာပါ။ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဗမာစစ္တပ္ ဆက္သြယ္ေနတာကို အေမရိကန္အစိုးရက သိရွိေၾကာင္း ျပသတဲ့အေနနဲ႔ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးကို ေရြးၿပီးဒဏ္ခတ္အေရးယူလုိက္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ၂၀၀၈ ႏိုဝင္ဘာလက ေျမာက္ကိုရီးယားကိုသြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ုပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့အရာရွိ (၁၆) ဦး ပါဝင္တဲ့ စစ္မစ္ရွင္အဖြဲ႔မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းေဌး လုိက္ပါခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ႏိုဝင္ဘာလ (၂၆) ရက္ေန႔မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္း နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္တုိ႔ နားလည္းမႈစာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ထိုးတာကို ေပါက္ၾကားသြားတဲ့ စစ္မစ္ရွင္ရဲ ႔ (၃၇) မ်က္နာ အစီရင္ခံစာအရ သိရွိရပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသူရေရႊမန္းနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကင္ခ်ဳပ္စစ္တို႔ လက္မွတ္ထုိးၾကတဲ့ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ ျမန္မာျပည္ဆုိင္ရာ လမ္းစဥ္ေျပာင္းလဲလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာ့ေရးရာဝါရင့္အကဲခတ္ Bertil Lintner က ေအာက္တုိဘာ (၈) ရက္ထုတ္ ဧရာဝတီစာေစာင္မွာ ေရးထားပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ ႔ ေရရွည္ဦးတည္ခ်က္ဟာ တရုတ္ကို ထိန္းထားႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္ဖြယ္ရာရွိေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာ အခ်က္အခ်ာျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားတုိ႔ ရင္းႏီွးမသြားဖို႔သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဦးသိန္းစိန္တက္လာၿပီး ျပဳျပင္ေရးလုပ္တဲ့အခါမွာ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ဖို႔ အိုဘားမားအစိုးရက ဆံုးျဖတ္တာျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗမာအစိုးရကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အပ်က္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ Bertll Lintner ႕က သံုးသပ္ပါတယ္။

အေမရိကန္နဲ႔ အီးယူးဥေရာပအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြက ဗမာအစိုးရကို စစ္လက္နက္ပစၥည္းမေရာင္းဖို႔ ပိတ္ပင္တားျမစ္ထားတာ အႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ အခုလည္း စစ္ပစၥည္းမေရာင္းဖုိ႔ ပိတ္ပင္ထားဆဲျဖစ္ေပမယ့္ တရုတ္၊ ရုရွား၊ ယူခရိန္း၊ ဆားဘီးယား၊ အစၥေရး နဲ႔ အိႏိၵယတုိ႔ကေတာ့ ဗမာအစိုးရကို စစ္လက္နက္ပစၥည္းေရာင္းခ်ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေခတ္မီဒံုးလက္နက္ အတတ္ပညာကိုရဖုိ႔ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရုရွား၊ တရုတ္ နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ဗမာစစ္တပ္ရဲ ႔ မီွခုိအားထားရာ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ တရုတ္ နဲ႔ ရုရွား စစ္ပစၥည္းကိုင္တြယ္ရာမွာ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ဗမာစစ္တပ္အတြက္ အေရးပါလာပါတယ္။

တရုတ္နဲ႔ ရုရွား စစ္ပစၥည္းကို ေငြေပးၿပီး ဝယ္ရေပမယ့္ အလားတူပစၥည္းကို ေျမာက္ကိုရီးယားဆီက ဝယ္ရင္ေငြအစား ဆန္နဲ႔ ေကာက္ပဲသီးႏွံကို ေပးႏိုင္တာဟာ ဗမာစစ္တပ္အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ပုန္ကန္မႈနဲ႔ ေသဒဏ္ေပးခံရတဲ့ ကြယ္လြန္သူဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ ႔ ေျမးေတြကို ေထာင္ကလႊတ္ေပးလုိက္ေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားခရီးအစီရင္ခံစာ ေပါက္ၾကားမႈနဲ႔ ေထာင္က်ေနတဲ့ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း ဝင္းႏုိင္ေက်ာ္နဲ႔ အေပါင္းပါကိုေတာ့ ထိန္းသိမး္ထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တာမွန္သမွ်ကို ဖံုးဖံုးဖိဖိ လုပ္ထားဖို႔သာ ဗမာအစိုးရ ရည္ရြယ္တာ ထင္ရွားပါတယ္။

Sayar Chan

Posted in: ႏိုင္ငံတကာသတင္း