မသန္မစြမ္း ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး

(ေအာက္တိုဘာ ၁၈ ရက္က ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၌ NLD က ျပဳလုပ္ေသာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာ ရွင္းလင္းပြဲႏွင့္ ျပည္သူ႔သေဘာဆႏၵ ရယူျခင္း အခမ္းအနား)

(Written by - ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္း )

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပႆနာသည္ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ သာမက လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏိုင္ငံေရးတြင္လည္း ဆြဲေဆာင္မႈ အားေကာင္းေနသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲေရးဟူေသာ မက်က္တက်က္ ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ျပင္ႏွင့္သစ္အၾကား ႏိုင္ငံေရး စစ္ထိုးပြဲမ်ားသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို အတြင္းလႈိက္စားလ်က္ ရွိေနသည္။ အာဏာရပါတီႏွင့္ အာဏာပိုင္တို႔၏ သည္းေျခႀကိဳက္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသည္ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းအထိ စိမ့္၀င္ပ်ံ႕ႏွံ႔ရန္ ဟန္ေရးျပေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံေရးတြင္ တစ္ခါတစ္ရံ အိမ္ဦးခန္း၌ ထိုင္ေနျခင္းက အလိုအေလ်ာက္ တန္ဖိုးတက္တတ္ေသာ္လည္း မလုပ္သင့္ မလုပ္ထိုက္သည္ကို ထလုပ္မိသည္ကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ႏိုင္ငံေရး က်ဳိးေက်ေနမွန္း သိရသည္မ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။ ဒီခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ထိုင္ေနရမည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ထသြားရမည့္ အခ်ိန္တို႔ကို ပိုင္းျဖတ္သိႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။ ထိုင္ေနရမည့္ အခ်ိန္တြင္ ထသြားလွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ထသြားရမည့္ အခ်ိန္တြင္ ထိုင္ေနလွ်င္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး ေၾကမြမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရတတ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ေၾကမြမႈကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အားအင္ဆုတ္ယုတ္လာၿပီး ႏိုင္ငံေရး ခုခံအားက်ေရာဂါ စြဲကပ္လာတတ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး မသန္မစြမ္းမ်ား ျဖစ္လာတတ္သည္။

ဒီခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွလြဲ၍ က်န္ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး ေၾကမြမႈ၊ ႏိုင္ငံေရး ခုခံအားက်မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး မသန္မစြမ္းမႈတို႔အေပၚ ခံႏိုင္ရည္ နိမ့္ပါးႏိုင္သျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အခ်ဳိးက် ကိုယ္စားျပဳမႈစနစ္ စသည္တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ေျခလွမ္းမ်ားကို လွမ္းရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ အတိမ္းအေစာင္း မရွိရန္ ဆင္ျခင္သတိ ထားသင့္သည္။ အထူးသျဖင့္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ အေနျဖင့္ လက္ရွိႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားအေပၚ မွတ္ခ်က္ေပးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ သေဘာထား ေပးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အစြန္းမထြက္ေစရန္ သတိႀကီးႀကီး ထားသင့္သည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္ အခ်ဳိ႕၏ ႏိုင္ငံေရး အလြဲမ်ားသည္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီကို သာမက ဒီခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုပါ ႏိုင္ငံေရးအရ ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပႆနာသည္ အထိုင္၊ အထ မေတာ္လွ်င္ ႏိုင္ငံေရး ေၾကမြသြားႏိုင္ေသာ၊ ႏိုင္ငံေရး ခုခံအားက်ေရာဂါ စြဲကပ္ေစႏိုင္ေသာ အခင္းအက်င္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပည္သူလူထု အမ်ားစုႀကီးက မဖတ္၊ စိတ္မ၀င္စား၊ စိတ္၀င္စားဖုိ႔လည္း အခ်ိန္မေပးႏိုင္သည့္ အေျခအေနတြင္ ျပည္သူလူထု၏ သေဘာဆႏၵ အစစ္အမွန္ကို ရရွိႏိုင္ရန္ အခ်ိန္ယူ၊ စနစ္တက် ခ်ဥ္းကပ္ၾကရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္သူ႔ဆႏၵ သေဘာထား ေကာက္ယူမႈကို ဒီခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ကမကထ ျပဳလုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဓားခုတ္ရာ လက္၀င္လွ်ဳိသည့္သေဘာ သက္ေရာက္သြားႏိုင္ သည္ကိုလည္း သတိျပဳသင့္ေၾကာင္း ေဆာ္ၾသလိုပါသည္။

ဒီခ်ဳပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားပါတီအခ်ဳိ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ အေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆြဲေရးဟူသည့္ ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုအၾကား မျပတ္မသား ျဖစ္ရာမွ ျပည္သူ႔ဆႏၵ သေဘာထား ရယူေရးကို ဒီခ်ဳပ္က နယ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ျဖန္႔ၾကက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ဒီခ်ဳပ္သည္ ျပင္ဆင္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ကိုင္စြဲမည္ ဆိုပါက အဆိုပါ အစည္းအေ၀းမွာ ကတည္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ပါတီဥကၠ႒အျဖစ္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္သင့္သည္။ ျပင္ဆင္ေရး သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲေရးကို ျပည္သူ႔ဆႏၵ ေကာက္ယူမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ၿပီး ပါတီ၏ အစီအစဥ္၊ စီမံခ်က္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအတြင္း သေဘာထား ေကာက္ယူမႈသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ ဘက္မလိုက္မႈ အပိုင္းတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ ရွိႏိုင္သည္။

ထို႔အျပင္ ဒီခ်ဳပ္ႏွင့္ ဒီခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို အလုံးအရင္း ေက်ေက်နပ္နပ္ ေထာက္ခံမႈကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုႀကီးက ေထာက္ခံအတည္ျပဳေသာ အေျခခံဥပေဒ ေနရာကို အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္ရွိသြားႏိုင္သည့္ အေျခအေန ရွိေနသည္ကိုလည္း သတိရွိရွိ ေစာင့္ၾကည့္သင့္သည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ အားမတန္သျဖင့္ မာန္ေလွ်ာ့ရျခင္း၊ အမ်ားဆႏၵ သေဘာအရ လိုက္ပါရျခင္းမ်ား ရွိသည့္အေလ်ာက္ ဒီခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အစိုးရသစ္ လက္ထက္တြင္ ျပည္လံုးကြၽတ္ ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပမည့္ အဆိုအား ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းႏိုင္ရန္၊ ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္၊ အဆံုးအျဖတ္ ရယူႏိုင္ရန္ အားထုတ္သင့္သည္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစုသည္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီကို ကိုယ္စားျပဳသည့္အေလ်ာက္ ယင္းအဆိုသည္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေကာင္းဆံုးလမ္းကို တင္ျပခဲ့သည္ဟု သမိုင္းတြင္က်န္ရစ္မည္မွာ မုခ်ျဖစ္သည္။

လက္ရွိ ဒီခ်ဳပ္ပါတီတြင္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏႈတ္ထြက္စကားသည္ ပါတီ၏ မူ၀ါဒ၊ သံမဏိစည္းမ်ဥ္း ျဖစ္ေနသည့္အေလ်ာက္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို လိုလိုလားလား ရွိေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အရိပ္ေအာက္တြင္ အသစ္ေရးဆြဲေရးႏွင့္ ျပင္ဆင္ေရးကို အမ်ားျပည္သူ နားလည္ႏိုင္ေအာင္ မည္သို႔မည္ပံု ေဆြးေႏြးလ်က္ သေဘာထား ေကာက္ယူခဲ့သည္ကို စိတ္၀င္စားမိသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံႏိုင္ခြင့္ တားဆီးထားေသာ ပုဒ္မ ၅၉(စ)ကို လာမည့္ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အစီအစဥ္တြင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးသည့္ အခ်က္ကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးျခင္း ရွိ၊ မရွိကိုလည္း သိလိုစိတ္ ျပင္းျပမိသည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္၌ ပုဒ္မ ၅၉ (စ)ပါ၀င္ႏိုင္ေျခ မရွိသည္ကို သိရွိသေဘာေပါက္လ်က္ လည္းေကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၏ ျပည္သူလူထု အမ်ားစု ျပင္ဆင္လိုေသာ အဓိက ပုဒ္မမ်ားကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ေျခ မရွိသည္ကို ေကာင္းစြာသိျမင္လ်က္ လည္းေကာင္း၊ ဒီခ်ဳပ္ပါတီ၏ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီမွ ကမကထျပဳ က်င္းပသည့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵ သေဘာထား ရယူေရး ေဟာေျပာပြဲမ်ားတြင္ တက္ေရာက္လာသူမ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို သေဘာတူခဲ့သည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးအရ သူ႔အိုးႏွင့္သူ႔ဆန္ဟုသာ မွတ္ခ်က္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။

ဒီခ်ဳပ္ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီသည္ ရန္ကုန္တိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္းႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တို႔တြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔ဆႏၵသေဘာထား ရယူေရး ေဟာေျပာပြဲမ်ားကို က်င္းပခဲ့ၿပီး ေဟာေျပာပြဲ တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆြဲေရးႏွင့္ ျပင္ဆင္ေရးအေပၚ သေဘာထားကို ေကာက္ခံခဲ့ရာ အမ်ားစုသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကိုသာ လိုလားသည္ဟု သတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။

ဒီခ်ဳပ္သည္ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး မူအရ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းက ႀကိဳးစားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသည္ ဥပေဒအရေျပာလွ်င္ မွန္သည္ဟု ေျပာရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္ဖို႔ မလြယ္ေသာ္လည္း အသစ္ေရးဆြဲဖို႔ ဥပေဒမွာ လံုး၀မရွိသျဖင့္ ပိုခက္ခဲသည္ဟု ျမင္ေၾကာင္း၊ ျပင္ဆင္ရမွာ ခက္ေသာ္လည္း စိတ္ညစ္စရာမဟုတ္ ၀ိုင္းႀကိဳးစားရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဒီခ်ဳပ္ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ၏ မွတ္ခ်က္စကားမ်ားကို တခ်ဳိ႕က ႏိုင္ငံေရး ဗီတာမင္ဟု လည္းေကာင္း၊ တခ်ဳိ႕က ႏိုင္ငံေရး ေဆးခါးႀကီးဟု လည္းေကာင္း အသီးသီး ျမင္ၾကမည္ျဖစ္သည္။

ပကတိ အေျခအေနႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္လွ်င္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ ကမၻာေပၚရွိ ေလ့လာမိသမွ် ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားတြင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္ အခက္ခဲဆံုးျဖစ္ၿပီး ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ ျပင္ဆင္ရမည့္ အခ်က္မ်ားစြာ ပါ၀င္ေနျခင္းတို႔ကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆြဲေရး လမ္းေၾကာင္းကို အားေကာင္းေမာင္းသန္ အဆိုျပဳလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ပထမအဆင့္ အေနျဖင့္ ျပင္ဆင္ရန္ ခက္ခဲေနျခင္းကို ေျဖရွင္းႏိုင္လွ်င္ပင္ ႏိုင္ငံေရးတန္ဖိုး ျမင့္တက္လာႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခန္း (၁၂) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္း အခန္းပါ ပုဒ္မ ၄၃၅၊ ပုဒ္မ ၄၃၆ (က)ႏွင့္(ခ)တို႔ကို ဦးစြာျပင္ဆင္ၿပီး ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဆိုသည့္ စာသားေနရာ၌ သံုးပံုႏွစ္ပံုႏွင့္ အထက္ဟု လည္းေကာင္း၊ ပုဒ္မ ၄၃၅ တြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း၏ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေနရာ၌ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟု လည္းေကာင္း ျပင္ဆင္လာႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လမ္းေၾကာင္းအေပၚ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ျမင့္မားလာႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။

ဒီခ်ဳပ္ပါတီ၏ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသည္သာ ဥပေဒအရ လမ္းေၾကာင္းမွန္သည္ဟူေသာ မွတ္ခ်က္မ်ဳိးကို အမ်ားျပည္သူေရွ႕တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာလွ်င္ သမိုင္းတြင္ တာ၀န္ယူမႈ ရွိရမည္ကိုလည္း သိရွိနားလည္သင့္သည္။ အသစ္ေရးဆြဲႏိုင္ရန္ ဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပခ်က္ မရွိသျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲေရးသည္ မလုပ္သင့္ေသာ အလုပ္ျဖစ္သည္ဟု အသြင္ေဆာင္ေသာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ မ်ဳိးသည္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရ အလြန္ထိလြယ္ ရွလြယ္သျဖင့္ ႏႈတ္ထြက္မလြယ္သင့္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပည္သူ႔ဆႏၵ ခံယူပြဲ က်င္းပၿပီး လူထုေထာက္ခံမႈ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပန္လည္ဆန္းစစ္ခြင့္အား ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွတစ္ဆင့္ အဆိုျပဳျခင္းသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအသစ္ ေရးဆြဲေရး လမ္းေၾကာင္းကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။ တစ္ဖက္တြင္လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ရန္ကုန္ႏိုင္ငံေရး သက္သက္ျဖစ္ေနျခင္းမွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရွ႕ခရီးအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္စရာ ျဖစ္ေနသည္ဟုလည္း ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။

ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုတင္သြင္း၊ လူထုဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပ၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆြဲမည့္ လမ္းေၾကာင္းသည္ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ ယႏၲရားေအာက္တြင္ ေရးဆြဲမည့္ ေကာ္မရွင္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းလုပ္ေဆာင္ ရမည္ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအသစ္ ေရးဆြဲရန္ အတည္ျပဳလွ်င္ လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုႏွင့္ လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုအရ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္း ဖ်က္သိမ္းရမည္ဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္သည္မွာလည္း အထင္အရွားျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု ေရးဆြဲေရး ေကာ္မရွင္ကို လက္ရွိျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းရမည္ျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း ေကာ္မရွင္တြင္ ပါ၀င္ရာ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑ႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲေရး လမ္းေၾကာင္းသည္ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑ကို ပယ္ဖ်က္ရန္၊ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု တစ္ဖက္သတ္ မွတ္ခ်က္မ်ားသည္လည္း မွန္းဆခ်က္ သက္သက္ျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ယူႏိုင္သည္။

နိဂံုး
လက္ရွိျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ မသန္မစြမ္း နာလန္ထ အဆင့္သာသာတြင္သာ ရွိေနၿပီး ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီမ်ား၏ အေနအထားမွာလည္း အားမလို အားမရ ျဖစ္ဖြယ္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵ ေကာက္ယူသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မွတစ္ဆင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ပံ့ပိုးေပးေနေသာ ဒီခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီတို႔သည္လည္း အတိုက္အခံျဖစ္ဖို႔ ေ၀းစြ၊ အာဏာပိုင္ႏွင့္ အာဏာရပါတီ၏ ေလာ္ဘီမ်ားျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနၾကသည္ကို သတိျပဳမိသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ အသစ္ေရးဆြဲေရးတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းသည္ ေရရွည္အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးတို႔အတြက္ လက္ေတြ႕က်က် အက်ဳိးျပဳႏိုင္မည္ကို အေခ်အတင္၊ အခ်က္အလက္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာႏိုင္ရန္ ေ၀းစြ၊ အာဏာပိုင္ႏွင့္ အာဏာရပါတီ၏ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းမ်ား ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနသည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။

မသန္မစြမ္း ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရး လမ္းကို ေလွ်ာက္မည့္သူမ်ားကို အေ၀းမွၾကည့္ရင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေရွ႕ခရီးအတြက္ ရင္ေလးမိေနသူမ်ားစြာ ရွိေနသည့္အေလ်ာက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေရွ႕ခရီး ခလုတ္မထိ၊ ဆူးမၿငိေစေၾကာင္း ျပည္သူလူထု အက်ဳိးေမွ်ာ္ ေတာင္းဆုေတာ္ေျခြလိုက္ ရပါသည္။