အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား

(ႏိုဝင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice ေန႔စဥ္သတင္းစာ မ်က္ႏွာဖံုးႏွင့္ Editorial)

အဆင္သင့္ျဖစ္ၿပီလား

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တံခါးပိတ္ ေနခဲ့သည့္ အခ်ိန္ၾကာခဲ့သည့္ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ နည္းပညာ အပါအဝင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ား၊ အေျပာင္းအလဲမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာ ေနာက္က်ၿပီးမွ ႐ုတ္ျခည္း ဆိုသလို ထိေတြ႕ခြင့္ ရခဲ့သည့္အတြက္ ေရွာ့ခ္ေခၚ ႐ုတ္တရက္ ထိတ္လန္႔မႈႏွင့္ အလုိအေလ်ာက္ တြန္းကန္မႈ အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ႀကဳံရသည္။

အထူးသျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အမိန္႔ေပး၊ အမိန္႔ခံ စနစ္ျဖင့္ အသားက်လာခဲ့သည့္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ ယႏၲရားတြင္ ထိုေရွာ့ခ္ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ျမင္ရသည္။ ကုန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခု အတြင္းတြင္ သက္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္အလိုက္ ကြၽမ္းက်င္သူ၊ ဆီေလ်ာ္သူ၊ တတ္ကြၽမ္းသူမ်ားထက္ အမိန္႔နာခံမႈျဖင့္သာ စီမံခန္႔ခြဲမႈအေပၚ နာယူသူမ်ားကိုသာ တိုက္႐ိုက္ ခန္႔ထားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီ ယႏၲရား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ မ်ားစြာ နိမ့္က်ခဲ့သည္။ ယေန႔ ေခတ္ေျပာင္း၊ စနစ္ေျပာင္းႏွင့္ နဖူးေတြ႕ဒူး ေတြ႕ႀကဳံရသည့္အခါ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ
ယႏၲရား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ အရည္အခ်င္းမွာ မ်ားစြာသိသာ ထင္ရွားလာခဲ့သည္။

မ်က္ႏွာ ပြင့္လာေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ မၾကာခင္ ေဒသလုံးဆိုင္ရာ အားကစား ပြဲေတာ္ႏွင့္ ညီလာခံမ်ားကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္ႏွင့္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပေပးရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ ယခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သို႔ ဦးေဆာင္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေအာင္ျမင္စြာ လက္ခံ စီစဥ္ႏုိင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ေခ်ာေမြ႕ အဆင္ေျပစြာ စီမံကြပ္ကဲ ႏုိင္မည္ေလာ ဆိုေသာေမးခြန္း ေမးစရာ ရွိသည္။ လက္ရွိ အေျခအေန အတုိင္းဆုိလွ်င္ ထိုအရည္အခ်င္း မျပည့္မီေသးဟု ဆိုရေပမည္။

အေၾကာင္းမွာ အတိတ္က ထိုအေတြ႕အႀကဳံ မရွိခဲ့သည့္အျပင္ အျခားႏုိင္ငံမ်ား၏ အေတြ႕အႀကဳံ မ်ားကိုလည္း စနစ္တက် ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ သြားေရာက္ ေလ့လာျခင္း၊ ထိုေလ့လာမႈမ်ားကို ျပန္လည္ မွ်ေဝဆင့္ပြားမႈ၊ လက္ေတြ႕ ေလ့က်င့္မႈမ်ားလည္း မ်ားစြာ အားနည္းခဲ့ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား လူသိအမ်ားဆုံး၊ စိတ္ဝင္စားမႈ အရွိဆုံး အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လူထု အသိပညာေပးမႈ၊ လႈံ႕ေဆာ္မႈတို႔ပင္လွ်င္ ေတာဘုရားပြဲသာသာ အဆင့္မ်ဳိး ရွိေနသည္။ ယုတ္စြအဆုံး အားကစားၿပိဳင္ပြဲ လႈံ႕ေဆာ္ အသိေပး ေဘလ္ဘုတ္တစ္ခု၏ အရြယ္အစား၊ လက္ရာ၊ ေျပာခ်င္ေသာ သတင္းစကား၊ ဆြဲေဆာင္ ဖမ္းစားမႈ၊ ေခတ္မီမႈ၊ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားမႈ စသည္တို႔တြင္ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားက က်င္းပခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား အားကစားပြဲေတာ္ အဆင့္အတန္းမ်ဳိးပင္ မရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

မီဒီယာမ်ဳိးစုံမွ အသိေပး လႈံ႔ေဆာ္မႈတို႔မွာလည္း ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပညာရွင္မ်ား၏ အႏုပညာ ဖန္တီးမႈ၊ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ၊ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ အဆင့္မ်ဳိးသာ ရွိေနသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုသို႔ ျဖစ္ရသနည္း။ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ တန္းမီစံမီ စိတ္ကူးတီထြင္ ဖန္တီးႏိုင္သူမ်ား မရွိ၍ေပေလာ စသည့္ ေမးခြန္းမ်ား ေပၚလာသည္။ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမွာ ဤၿပိဳင္ပြဲ လက္ခံက်င္းပရန္ အဓိက တာဝန္ယူ စီစဥ္သူမ်ား၏ လက္သင့္ရာ စားေတာ္ေခၚသည့္ ကန္ထ႐ိုက္ေပး မူဝါဒ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္သည္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ဝဲၾသဃအတြင္း လည္ပတ္ လာခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ေပမီေဒါက္မီ စံမီ၊ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈ၊ ႀကံစည္ အားထုတ္မႈ၊ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈတို႔ မရွိဘဲ ျပည္တြင္းတြင္ လုပ္ေနက် ထုံးစံအတိုင္း သာမန္ကာသွ်ံကာ သဲျဖဴး၊ ေရဖ်န္း၊ ထုံးသုတ္ပုံစံမ်ဳိးသာ ထြက္လာခဲ့သည္။ မၾကာမီတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္းရွိ ဆယ့္တစ္ႏုိင္ငံမွ အားကစားသမား ရာႏွင့္ခ်ီ လာေရာက္မည့္အျပင္ သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံအလုိက္ အားေပးၾကမည့္ ပရိသတ္မ်ားလည္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ လာေရာက္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုကစားသမားႏွင့္ ပရိသတ္မ်ားကို ယခင္ႏွစ္က အျခားအိမ္ရွင္ႏိုင္ငံမ်ား နည္းတူ ဧည့္ဝတ္ျပဳႏိုင္ ပါမည္ေလာ။ ပြဲေတာ္ ကာလအတြင္း သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး၊ အင္တာနက္ျမန္ႏႈန္း၊ ၂၄ နာရီ လွ်ပ္စစ္မီး စသည့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦမ်ားအျပင္ လုံၿခဳံေရး၊ အားကစား တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းစီအလိုက္ ျပန္ၾကား ဆက္သြယ္ ဝန္ေဆာင္ ေပးရမည့္ အဂၤလိပ္စာ ကြၽမ္းက်င္ေသာ ေစတနာ့ ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ေနရာ ထိုင္ခင္းႏွင့္ အစားအေသာက္၊ အားကစားသမားမ်ားႏွင့္ အတူပါလာမည့္ သတင္းသမားမ်ားအတြက္ မီဒီယာစင္တာ၊ အားကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ား လက္ခံက်င္းပမည့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၏ အေျခခံ အေဆာက္အဦႏွင့္ လူမႈဆက္ဆံေရး၊ ဝန္ေဆာင္မႈ၊ ႏိုင္ငံတကာသုံး ခရက္ဒစ္ကတ္မ်ား လက္ခံ သုံးစြဲႏိုင္မႈ၊ ေငြလဲလွယ္ေပးသည့္ စနစ္၊ ႏိုင္ငံတကာ ဘဏ္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္မႈမ်ား စနစ္တက် အသင့္ျပင္ဆင္ထားၿပီး ၿပီေလာ စသည့္ ေမးခြန္းမ်ား ေမးၾကည့္ ေျဖၾကည့္ထားရန္ လုိသည္။

လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္လည္း အာဆီယံအဖြဲ႕၏ ဥကၠ႒ တာဝန္ျဖင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႕၏ ထိပ္သီး ညီလာခံမ်ား၊ အစည္းအေဝး မ်ားစြာကို လက္ခံက်င္းပ ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေျပာရမည္ ဆိုလွ်င္ မၾကာမီ က်င္းပေတာ့မည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အာဆီယံ ဥကၠ႒အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမည့္ အာဆီယံ ထိပ္သီး ညီလာခံမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိ ေရာက္ေနေသာ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ အဆင့္အတန္းကို ကိုယ္စားျပဳမည့္အျပင္ ေနာက္တစ္ဆင့္သို႔ တင္ေပးမည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ အဓိက ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ပင္ ၂၄ နာရီ လွ်ပ္စစ္မီး မွန္မွန္ရရွိေရး အပါအဝင္ အေျခခံ အေဆာက္အဦ မ်ားကိုပင္လွ်င္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနဆဲ ျဖစ္ရာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အာဆီယံ ထိပ္သီး ညီလာခံမ်ားအတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေရး အထူးတလည္ ေစတနာပါပါ၊ ႐ိုးေျဖာင့္မႈ ရွိရွိ၊ လာဘ္စားမႈ ကင္းကင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ကို ျမႇင့္တင္ၾကပါမည့္ အေၾကာင္း အထူးတိုက္တြန္း အပ္ေပသည္။

အယ္ဒီတာ (၁၈-၁၁-၂၀၁၃)