အေျခခံဥပေဒအရ သမၼတ ရွာပံုေတာ္

လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ျမန္မာျပည္ႀကီး မွာ သမၼတ ၉ ေယာက္ရိွခဲ့ၿပီလား။ လက္ရိွ သမၼတအထိ ၈ ေယာက္သာ ရိွ ေသးတာလား။ အျငင္းပြားဖြယ္ အေရ အတြက္က ႏုိင္ငံမွာ သမုိင္းအမွတ္အ သား မေကာင္းခဲ့တာကို ျပဆိုေနသလို ရိွ၏။ ‘ပုဂံရာဇဝင္’ တုတ္ထမ္း၊ ဓား ထမ္းျငင္းရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းရာေထာင္ ခ်ီခဲ့ၿပီမို႔ မေထာင္းသာေသာ္လည္း ျမန္ မာ့ လြတ္လပ္ေရးက (၆၅) ႏွစ္ေက်ာ္မွ် သာ ရိွေသးသည့္အတြက္ ရွက္စရာပင္ ေကာင္းေနေခ်သည္။ သမၼတႀကီး စဝ္ ေရႊသိုက္ကေန စစ္တပ္အာဏာ မသိမ္း မီထိ ဒီမုိကေရ စီနည္းက် သမၼတ (၃) ဦး ရိွခဲ့ေၾကာင္း အတိအက် ဆုိႏိုင္သည္။ တစ္ပါတီ ဆုိရွယ္လစ္ အစိုးရလက္ ထက္မွာေတာ့ ဦးေနဝင္းက စလို႔ ေဒါက္ တာေမာင္ေမာင္အထိကို သမၼတ (၄) ဦး လို႔ ဆုိရမည္လား၊ (၅) ဦးလို႔ သတ္မွတ္ ရမည္လား မကဲြျပား ျဖစ္ရသည္။ ဦးစန္းယုလက္ထက္ကတည္းက ဒုတိယသမၼတ ျဖစ္သူဦးေအးကိုမွာ ဦးစိန္လြင္ မတက္မီ ႏွစ္ရက္တာႏွင့္ ဦးစိန္လြင္ ျပဳတ္က်အၿပီး Dr. ေမာင္ေမာင္ မတက္မီ ရက္သတၱ ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္မွ် ကာလမ်ားတြင္လည္း ဒုတိယသမၼတအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းရြက္ေန ရသူ ျဖစ္၍ တရားဝင္ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္ တမ္းအရ ဒုတိယသမၼတဟု ဆုိႏုိင္ေသာ္ ျငား ဦးစိန္လြင္မတက္မီႏွင့္ ဦးစိန္လြင္၊ Dr. ေမာင္ေမာင္တုိ႔အၾကား စပ္ကူးမတ္ ကူးရက္မ်ား မွာ သမၼတတာဝန္ (ယာယီ) ထမ္းေဆာင္သြားေလသလား။ သမုိင္း မေဝဝါးဖို႔ ယတိျပတ္ မွတ္တမ္းထားရိွ ၾကရၿခိမ့္မည္။ (၁၂ႏွစ္ခန္႔ ဖဲြ႕စည္းပံု ဥပေဒႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မရိွဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ ေသာႏုိင္ငံေတာ္သည္ ေနာက္ ၁၄ ႏွစ္မွ် အၾကာမွာပ်က္ကိန္းႀကံဳရေပမဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ ဆယ္ေက်ာ္ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒႏွင့္ လႊတ္ ေတာ္မရိွဘဲအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနျဖင့္ ေနာက္ထပ္ပ်က္ကိန္းမႀကံဳၾက ရေစရန္ ယေန႔ႏိုင္ငံကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူ တိုင္းက ဆင္ျခင္ေတြးဆၿပီး အရာရာ တိတိက်က်ရိွေစခ်င္မိ၏။)

ေပမီေဒါက္မီ သမၼတ

မည္သုိ႔ဆုိေစ မၾကာမီလာမည္ ဆုိ သလို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ အႀကိဳကာလမ်ားႏွင့္အတူ တစ္ေက်ာ့ ျပန္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီမင္းဆက္၏ ဒုတိယေျမာက္သမၼတ ကို ျပည္သူတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႀကိဳႏွင့္ လုိေပေတာ့မည္။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္လြန္ ၈ ေယာက္ ေျမာက္ သို႔မဟုတ္ ၉ ေယာက္ေျမာက္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္နည္းတူ တပ္ယူ နီေဖာင္းခြၽတ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဦးေရႊ မန္း၊ တပ္ယူနီေဖာင္းဝတ္ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၊ ျမန္မာ့တပ္ မေတာ္ ဖခင္ႀကီး၏ သမီးရတနာ ေဒၚ ေအာင္ဆန္း စုၾကည္တုိ႔မွာ ယေန႔ လူထု ၾကား ေနာင္တက္လာမည့္သမၼတ ေလာင္း ေတြမ်ားလားဟု ေတြးဆစရာ ျဖစ္ေနရေခ်ၿပီ။ ၂ဝ၁ဝ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ ေန႔ ”နအဖအစိုးရျပန္တမ္း-စစ္မႈမထမ္း မေနရ” အက္ဥပေဒကုိပင္ တမ္းတခ်င္ စရာ စစ္ေရးအျမင္ရိွပါမွ ျဖစ္ႏုိင္ၾကမည့္ သမၼတရာထူးကုိ ျပည္သူဗဟိုျပဳဟု တြင္တြင္ဆုိေနေလေသာ ယေန႔ေခတ္ ကာလမွာပင္ အရပ္သားျပည္သူ ေမွ်ာ္ လင့္ရင္ခုန္ခြင့္ ဆုိသည္ကား စိတ္ကူး ျမဴမႈန္မွ် တင္ခြင့္ယဥ္ခြင့္မရိွရွာ။ အ ကယ္၍သာ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုလက္နက္ ကိုင္ ေတာ္လွန္ပုန္ ကန္ခဲ့သူေတြ အေနႏွင့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြအျဖစ္ လႊတ္ ေတာ္တြင္းဝင္ႏုိင္လွ်င္ပင္ စစ္ေရးအျမင္ တည္းဟူေသာ ”ပုဒ္မ ၅၉။ (ဃ) ႏုိင္ငံ ေတာ္အေရးအရာ မ်ား ျဖစ္ေသာ ႏုိင္ငံ ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးစ သည့္အျမင္မ်ားရိွရမည္”ဆိုသည့္ အခ်က္ အရ ဥပေဒႏွင့္ညီႏိုင္ေပမင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အေရးအရာမ်ားအတြက္ လက္ နက္မ ကိုင္ဘဲ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ေဆာင္ ရြက္ခဲ့သူ တို႔မွာ အေျခခံဥပေဒႏုိင္ငံေတာ္အႀကီး အကဲအခန္းက ဥပေဒႏွင့္ေပမမီ ေဒါက္မ မီရိွေနၿခိမ့္မည္သာ။ သုိ႔ရာတြင္ အနည္း ဆံုး အသက္(၄၅)ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးသူဟူေသာ အပိုဒ္က ”၈၈လူထု အေရးေတာ္ပံုႀကီး” ကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့သူတုိ႔အတြက္ အခြင့္ အေရးေလလားဟု ရင္ခုန္ေသးခ်င္စရာ ပင္။(တခ်ဳိ႕ ကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အစိုးရအဖဲြ႕ အႀကီးအကဲ (ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) ျဖစ္ခဲ့စဥ္ အသက္မွာ ၃၂ ျဖစ္၍ ယခု ႏိုင္ငံ့ အႀကီးအကဲရာထူးကို ၄၅ ႏွစ္ ေအာက္ေတြအတြက္ အခြင့္ အေရးပိတ္ ထားသည္ဟုဆိုကာ ဤအပိုဒ္ကုိပင္ သိပ္မႀကိဳက္ခ်င္။) ဂုဏ္ထူးေဆာင္ သမၼတထက္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က လုပ္ပိုင္ခြင့္ ပိုရေသာ စနစ္မွာပင္ သမၼတျဖစ္ခ်င္ သူေတြ မ်ားခဲ့ရာ ယေန႔ သမၼတအခြင့္ အာဏာ အျပည့္ရိွေသာစနစ္မွာ သမၼတ ပိုျဖစ္လိုၾကသည္က မဆန္းေခ်။

ျပည္သူယံုလိုေသာ သမၼတ

ယခုရက္ပိုင္းတြင္ ႏုိ င္ငံေတာ္သမၼ တ၏ လစာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းကာအစိုးရကိုယ္ စားလွယ္ ဒုတိယဝန္ႀကီးက ”ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတဟူသည္ ႏုိင္ငံမွာ တစ္ေယာက္ တည္းသာ ရိွသူ” အျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ တြင္းမွာ ရည္ၫႊန္းဆုိသံ စကား ၾကား လိုက္ရသလို Popular News ဂ်ာနယ္ မွာလည္း လမ္းစဥ္ပါတီ ဥကၠ႒ႀကီး ေဟာင္းဦးေနဝင္းေျမးေတြ ထံက သမၼတ ဆုိသည္အား ထိုရည္ၫႊန္းမႈမ်ဳိး ခပ္ဆင္ ဆင္ျဖင့္ ဥပမာေပးသြားသည္ကို ေတြ႕ မိ၏။ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာလည္း ”ပုဒ္မ ၅၈။ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတသည္
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္ မာႏုိင္ငံေတာ္ တစ္ဝန္းလံုးတြင္ ႏုိင္ငံ သားအားလံုး၏ အထြတ္အထိပ္ေနရာ ရိွသည္” ဟု ေဖာ္ ၫႊန္းသတ္မွတ္ထားသည္ ျဖစ္ရာ သမၼတဟူသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ နံပါတ္ (၁) ပုဂၢိဳလ္။ ႏုိင္ငံသားအားလံုး၏ ဥေသွ်ာင္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးပင္ ျဖစ္သည့္ အတြက္ အေရြးမွန္ဖို႔ ႏုိင္ငံသားတုိင္း ဆႏၵရိွၾကမည္သာ။ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေ ဆာင္၏ အရည္အခ်င္းကို ႏုိင္ငံသားအားလံုးက ယံုၾကည္လက္ခံဖို႔မွာပို၍သာ၍ပင္ အေရး ပါေလမည္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ႏုိင္ငံ ေတာ္သမၼတျဖစ္ခ်င္သူမွာ ျပင္ဆင္ရန္ ဆႏၵျပဳမႈေတြမ်ားျပားေနသည့္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ အခန္း(၃) ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုယ္ စားျပဳသူ၊ ႏုိင္ငံသားအားလံုး၏အထြတ္ အထိပ္ေနရာ ရရိွသူအျဖစ္ ကတိသစၥာ ျပဳ(က်မ္းက်ိန္) ဝ့ံသူ ဦးစြာျဖစ္သင့္၏။ ”ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္” သုိ႔ ”သမၼတ”၊ ”ဒုတိယ သမၼတ” တုိ႔ ပိုင္ဆုိင္မႈစာရင္းေတြ ေပးပို႔အစစ္ခံ ရဲျခင္း သည္လည္း ျပည္သူ တုိ႔ ယံုၾကည္မႈကိုရေစႏုိင္ေသာ အရည္ အေသြးတစ္ခုျဖစ္မည္။ ပိုင္ဆုိင္မႈစစ္ေဆး ခံရဲျခင္းသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား အုပ္စုိး သြားေသာ ေခတ္မ်ားမွာ လစာထက္ပို ေသာဝင္ေငြ၊လာဘ္လာဘေတြ ရရိွထား သူတုိ႔ သမၼတအရည္အခ်င္းျပည့္မီဖို႔ အ ေထာက္အကူျပဳေသာအခ်က္အျဖစ္ ျပည္သူတုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေန၏။ အျခား အရည္အခ်င္းေတြ ျပည့္မီဖို႔လည္း သမၼတ ျဖစ္လိုသူတုိင္း သိၾကမည္ဟု ျပည္သူ လူထုက သိႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည္။ ျပည္သူက တင္ေျမႇာက္ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ဥေသွ်ာင္ အႀကီး အကဲ သမၼတျဖစ္ရန္ ျပည္သူ႕ စိတ္ႀကိဳက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစြာျဖစ္ရေပမည္။ မဲဆႏၵနယ္အသီးသီး က တက္လာၾကမည့္ ျပည္သူတုိ႔၏ကုိယ္ စားလွယ္ေတာ္ေတြ အနက္ အင္အား ႀကီး ပါတီႀကီးေတြ၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း တာဝန္ရိွသူတုိ႔အတြက္ သမၼတရာထူး တာဝန္က ထိုက္တန္သည္ဆုိေသာ္ျငား ၂၅ ရာခုိင္ ႏႈန္းေသာ တပ္မေတာ္ သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအမည္စာရင္း တင္ သြင္းမည့္ဒုတိယသမၼတသည္ ျပည္သူ လိုလား၍ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ေသာလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တုိ႔ထဲက မဟုတ္ခဲ့မူ ႏုိင္ငံသား အားလံုး၏ အထြတ္အထိပ္ ေနရာႏွင့္ထိုက္၏ မထိုက္၏ ျပန္ လည္ ဆန္းစစ္ေတြးဆၾကပါမည္လား။

ပထဝီႏိုင္ငံေရးနဲ႔ သမၼတ

ျပည္သူ႕ဗဟုိျပဳ ေခတ္စနစ္တြင္ သမၼတရွာပံု ေတာ္ခရီးကုိ ႏုိင္ငံသား တုိင္းကုိယ့္ဆႏၵႏွင့္ကိုယ္ ေလွ်ာက္လွမ္း ရွာေဖြခြင့္ ရိွသင့္သည္ပင္။ ေရွ႕လာ မည့္၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္သည္ ျမန္မာျပည္ ထီး က်ဳိးစည္ေပါက္ေစမႈ အတိတ္ သမုိင္းကုိ အမွတ္ရစရာ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပဲြ စတင္ျခင္းႏွစ္ ၁၉ဝ ျပည့္ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္၏။ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ျဖင့္ ႏုိင္ငံ့အဖိုး တန္ ေျမႏွင့္ သယံဇာတေတြ ရန္သူ႕လက္ စတင္ထုိးအပ္ခဲ့ၾကရျခင္း အဓိက ဇာစ္ ျမစ္မွာ အဆုိပါ က်ဴးေက်ာ္စစ္ျဖစ္ရာ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ ေတြ စိတ္အာ႐ုံ အတြင္းအ႐ိုက္အရာေမွ်ာ္အ ေရးအရာ အာဏာပါဝါၿပိဳင္မႈေတြျဖင့္ သာ ႏုိင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကျခင္း ေၾကာင့္ဆုိသည္ကျငင္းမရ။

ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ႏွင့္ တတိယ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို စုစည္းတည္ ေထာင္ေပးခဲ့သူ ေက်းဇူးရွင္ အေလာင္း မင္းတရားႀကီးဦးေအာင္ေဇယ်၏ အေမြ စည္းကမ္း နည္းလမ္းစနစ္ေတြ ကိုပင္ ခ်ဳိးေဖာက္ရဲသည့္အာဏာ ေလာဘ။ တစ္မင္းမက်ခင္ တစ္မင္းတက္ခ်င္ ေသာ ေမာဟ၊ ေဒါသေတြျဖင့္ မဆင္ျခင္ ႏုိင္ေတာ့သည့္ အာဏာသိမ္း မႈေတြ မျပတ္ေအာင္ ဆက္ခဲ့သည္။ စဥ့္ကူး မင္းထံမွ ေဖာင္းကားစား ေမာင္ေမာင္ က နန္းလု၊ ေမာင္ေမာင္ထံမွ ဘုိးေတာ္ ဘုရားက ျပန္လု။ ဤသို႔ျဖင့္ နန္းလု အာဏာသိမ္း
သံသရာႏွင့္ ေျခာက္ဆက္ ေျမာက္ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ဘုိးေတာ္ ဗဒံုမင္း (အေလာင္းမင္း တရားႀကီး၏ စတုတၱသားေတာ္)က အာဏာသိမ္း ထီး နန္းကို ၁၈ ႏွစ္္မွ် စံစားၿပီး ေျမးေတာ္ စစ္ကိုင္းမင္း (ဘႀကီးေတာ္) ဆက္ခံေစ ၿပီးသည့္တုိင္ နန္းရံအ႐ိုက္အရာေမွ်ာ္မႈ ေတြကလႊတ္တက္မင္းသားေတြျဖစ္ေသာ ေယာက္ဖေတာ္ မင္းသားႀကီး ေမာင္အုိး ႏွင့္ ညီေတာ္သာယာဝတီမင္းသားတို႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ အာဏာၿပိဳင္ပြဲ ပိုမုိ ျပင္းထန္ေစခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ျမန္မာတုိ႔ ေရေျမပိုင္နက္ေတြ ပဲ့ ေၾကြရျခင္းအဓိကစနက္မွာယင္းအခ်က္ ပါဝင္ေနရာ ပထဝီ ႏိုင္ငံေရးကို ထိုစဥ္ က ေတြးဆခဲ့ၾကပံုမရ။ မင္းသမၼတဟူ သည္ ႏုိင္ငံသား အားလံုး၏ ”ကံ” ကုိ ယံုၾကည္စြာ ပံု၍ အပ္ႏွင္းခံထားရသူ လည္း ျဖစ္ရာ။ သမၼတ ရွာပံုေတာ္မွာ အမွတ္ရစရာ၊ သင္ခန္းစာ ယူစရာ၊ သတိျပဳစရာေတြ ေတြးရင္း၊ ေရးရင္း ထူးျခားတုိက္ ဆုိင္မႈေလးတစ္ခုကုိ ေတြး ဆမိကာ အံ့ၾသေရရြတ္ျဖစ္သည္မွာ ၁၈၂၄ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္မျဖစ္ မီ တစ္ႏွစ္ ၁၈၂၃ မွာ ေနျပည္ေတာ္ကို တ႐ုတ္သံေတြ တမန္ေတြ လာေရာက္ခဲ့ သည့္အမွတ္အသား ရိွသဗ်ာဟူ၍..။